krowy mleczne

Rola jakości TMR w okresie stresu cieplnego u bydła

W ostatnich latach możemy zaobserwować sporo zmian klimatycznych w naszym kraju. Zimy są coraz krótsze i łagodniejsze, a lata coraz bardziej upalne. W stadach bydła, zarówno mlecznego, jak i mięsnego, coraz częściej obserwujemy symptomy stresu cieplnego u zwierząt. Przyjmuje się, że 210C jest temperaturą graniczną, powyżej której bydło odczuwa dyskomfort. Zdecydowanie bardziej widać to wśród krów mlecznych, których organizmy są bardziej obciążone produkcją mleka.

Wysokie temperatury, połączone ze znaczną wilgotnością prowadzą do zmniejszenia wydajności, pogorszenia się dobrostanu zwierząt, a nawet problemów zdrowotnych krów. Lato to czas, w którym powinniśmy lepiej zadbać nie tylko o mikroklimat w oborze, ale także o dobrej jakości, świeży TMR.

W ostatnim czasie skarmianie krów TMR-em ogromnie zyskało na popularności. Pozwala podawać krowom pełną, zrównoważoną pod względem odżywczym i dokładnie wymieszaną dawkę. Umożliwia wygodne łączenie różnych składników, zapobiegając przebieraniu paszy przez zwierzęta. Łatwiej jest spełnić specyficzne wymagania żywieniowe krów, co pozwala zapewnić optymalną produkcję mleka i utrzymać ich dobry stan zdrowia.

Zapewnienie świeżego TMR-u wspiera wyższą pobieralność, utrzymanie wartości odżywczych oraz wydajności stada.

Fermentacja mikrobiologiczna prowadzi do utraty składników odżywczych w paszach objętościowych.

Wzrost temperatury powietrza sprzyja namnażaniu się drożdży, pleśni, bakterii i innych drobnoustrojów w paszach objętościowych. Jeśli kiszonka była przygotowana prawidłowo, każda jej warstwa została dobrze ujeżdżona, dostęp tlenu (niezbędnego do życia drobnoustrojów) został ograniczony, pryzma została dobrze przykryta i dociążona, to kiszonka nie powinna się psuć w silosie, czy na pryzmie.  A dobrej jakości kiszonka jest kluczem do uzyskania dobrej wydajności stada.

Bardzo często problem zagrzewania, a tym samym fermentacji drobnoustrojowej pojawia się w momencie odkrywania pryzmy czy silosu i wybierania materiału. Następuje wtedy bowiem kontakt kiszonki z tlenem, na całej powierzchni ściany pryzmy, a tym bardziej w wybranym i często rozluźnionym materiale przeznaczonym do skarmiania. Taki dopływ tlenu, połączony z wysoka temperaturą powoduje szybkie namnażanie drobnoustrojów, a poprzez ich działanie zagrzanie się kiszonki. W trakcie tego procesu grzyby i bakterie zużywają substancje odżywcze zawarte w kiszonce, ograniczając tym samym jej wartość i smakowitość dla zwierząt. Aby się namnażać drożdże zużywają cukier i skrobię. Prowadzi to do spadku pobierania TMR-u, czego konsekwencją jest spadek wydajności mlecznej czy przyrostów.

Naukowcy z grupy Selko przeprowadzili badania zawartości cukru w TMR. Na powyższym wykresie widać, że wraz z upływem czasu wzrasta temperatura badanego materiału(niebieska linia), a poziom cukru spada o 1,5% w ciągu doby. Jest to dowód na wzrost liczby drożdży znajdujących się w TMR (+2,6 LOG cfu/g TMR w ciągu 24 godzin po produkcji).

Dodatek Selko TMR lub Selko TMR Dry do wozu paszowego pozwala na opóźnienie zagrzewania się TMRu na stole paszowym aż o 10 godzin.

Na drugiej grafice widać wzrost temperatury TMR bez dodatku Selko TMR (czarna linia) i temperatury TMRu, w którym został zastosowany Selko TMR.  W 28 godzinie badania różnica temperatur obu próbek wynosiła > 100C. Dzięki dłuższemu utrzymywaniu świeżości TMR-u, zachowane zostają jego walory smakowe i wartość odżywcza, co skutkuje lepszym spożyciem paszy.

Latem wzrost temperatury TMRu o np. 20 stopni w wyniku działalności drobnoustrojów i fermentacji jest częstym zjawiskiem. Z każdym stopniem tracimy 0,25% suchej masy. Przy wysokim stopniu zagrzewania może się to wiązać ze spadkiem produkcji mleka o 10%, nawet jeśli pobranie nie spada.

Jednak kiedy temperatura w oborze jest wysoka, a tym samym stres cieplny u krów jest wyższy, to spada również pobranie paszy, co przekłada się na kolejne straty w produkcji.

Komercyjne badanie przeprowadzone w Holandii latem 2020 r. z płynnym Selko TMR wykazało, że produkcja mleka pozostała stabilna przez 22 dni, pomimo średniej maksymalnej temperatury otoczenia wynoszącej 29°C.

Dodatek Selko TMR lub Selko TMR Dry do wozu paszowego pozwala zachować świeżość pasz podawanych krowom, ogranicza utratę wartości odżywczych w TMR, dzięki czemu zmniejsza się wpływ stresu cieplnego na zwierzęta. Pozwala to na utrzymanie wydajności mlecznej w tak ciężkim dla bydła, letnim okresie.

Autor: Mariusz Dobies, Ruminant FA&AHP Technical Sales Manager

Dowiedz się więcej

  • Całkowita dawka pokarmowa (TMR) jest podstawą żywienia stada mlecznego, ale niewłaściwe przechowywanie, obchodzenie się lub skład kiszonki może prowadzić do rozwoju drobnoustrojów, obniżając jakość paszy i zdrowie zwierząt. Zapewnienie krowom odpowiedniej jakości paszy staje się coraz większym wyzwaniem wraz z początkiem ciepłego sezonu. Latem wyższe temperatury i zwiększona wilgotność przyspieszają rozwój niepożądanych drobnoustrojów w TMR, co sprawia, że psucie się paszy jest większym wyzwaniem. Wpływa to nie tylko na jakość paszy, ale także pogarsza wpływ stresu cieplnego na krowy mleczne.